۱۳۹۱ شهریور ۱۰, جمعه

زنان، پیشاهنگ تجدد عملی*

این روزها شهر لس آنجلس در تدارک استقبال از کنسرتی ویژه است با حضور دو بانو، یکی ازآنها از شاخص ترین چهره های موسیقی پاپ به زبان فارسی «لیلا فروهر» است که اخیرا اشعار کلاسیک را چاشنی موسیقی خود کرده است. و دیگری هنرپیشه ای که نه تنها محبوب هم میهنان خویش است بلکه در سطح جهانی نیز برای خود و ملتش غرور و افتخار آفریده است، «شهره آغداشلو». این دو قرار است با لباسهای رنگین و صحنه آرایی زیبا و به همراهی رقصندگان و دف نوازان جشن و شور بیافرینند و پایکوبی و شادی را که یادگاری است از نیاکانمان، برای خیل طرفداران خود به ارمغان آورند.

این رویداد در لس آنجلس که هر هفته شاهد کنسرت های متعدد است شاید عادی بنظر برسد ولیکن باید پذیرفت که این نوع همایش هنری ، آن هم با مشارکت زنان، از نمودهای بارقه های تجدد در ایران است. این نمایندگان واقعی تجدد (که آن را تجدد عملی می نامم)، می کوشند که زنجیرهای بندگی و بردگی را نه تنها از دست و پای زنان بلکه آحاد ملت ایران در زیر سیطره جمهوری اسلامی بگشایند.

من این جا می خواهم از تجدد عملی یاد کنم که توسط زنان ایران زمین با همه محدودیت ها و اعمال فشاری که از سوی مردان بر آنان اعمال شده ، به صورت خیلی مختصر باز گو کنم.

نخستین دگرگونی عملی علیه حکومت مذهبی سرکوبگر که به منصه ظهور رسیده غریوش را طاهره قره العین با برگرفتن حجاب از سیمایش، پس از از قرن ها سکوت در آسمان ایران پراکند. او جانش را با نپذیرفتن درخواست ازدواج از سوی ناصرالدین شاه، سلطان مستبد قاجار، برای هدفش که آغاز عملی تجدد است فدا کرد. با وقوع انقلاب مشروطه و صدور قانون اساسی که به باور اکثر مورخان یکی از معدود اسناد درخشان در زمینه حقوق ایرانیان است و شاید در درازای تاریخ مدون ما پس از منشور کوروش بزرگ تنها سند باشد، ایرانیان را متساوی الحقوق اعلام می کند هر چند با تبعیض در مورد زنان، عملا، آنها را در زمره ایرانیان قرار نمی دهد. رضاشاه با یک سلسله اصلاحات، اندام محبوس زنان در حجاب را شاید با الهام از قره العین آزاد کرد ولیکن باید پذیرفت این زنان بودند که با استفاده از این شرایط، شجاعانه در خانه و خیابان با محرم و نا محرم جنگیدند که حاصل کار میلیون ها زن و دختری بودند که چادر و چاقچور را در دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی به کناری افکندند و چهره ایران را به زیبایی آراستند. در بهمن ۱۳۴۱ با به ثمر رسیدن انقلاب سفید توسط محمد رضاشاه، و با دادن حق رای به زنان، متساوی الحقوق بودن ایرانیان در قانون اساسی انقلاب مشروطه صورت واقعی به خود گرفت.

این زنان ایران بودند که مردان را به پذیرش تک همسری ترغیب کردند. از نمونه های درخشان این تجدد عملی، عدم پذیرش ملکه ثریا** برای ازدواج محمدرضاشاه با همسر دوم است که یکی از نقطه های عطف در تاریخ دربارهای ایران است. تک همسری یعنی پایه گذاری روابط عاطفی در روابط زناشویی است و به باور نگارنده یکی از دلایل عقب ماندگی شرق در برابر غرب همانا تک همسری بودن خانواده در فرهنگ مسیحیت است در برابر چند همسری در اسلام.

پانویس:---------------------------------------------------------

* عنوان این مقاله را چندی بود که در ذهن خود پرورده بودم که مقاله آقای دکتر صدرالدین الهی پیش کسوت روزنامه نگاری با همین عنوان در مورد محمد رضا شاه پهلوی در کیهان چاپ لندن، هفته گذشته منتشر شد که اگر ایرانشهر نیز هفته نامه بود نه دو هفته نامه، انتشارهر دو نشریه با یکدیگر هم زمان می شد.

**برگرفته از مقاله ملکه ثریا در ایرانشهر ۲۰۰۳ میلادی، به قلم پیرایه خلیلی

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر